• پورتال کانون کارآفرینان تهران
  • فارسی
  • انگلیسی

آيين نامه تاسيس و راه اندازي پارك هاي علم و فنّاوري

مقدمه

پارك­هاي علم و فنّاوري 1 به عنوان يكي از نهادهاي اجتماعي موثر در امر توسعه فنّاوري و به تبع آن، توسعه اقتصاد دانش‌مدار و اشتغال‌زايي تخصصي مورد توجه بسياري از كشورهاي جهان واقع شده است. پارك‌هاي علم و فنّاوري، محيط‌هايي مناسب براي استقرار و حضور  حرفه­اي شركت­هاي فنّاوري كوچك و متوسط، واحدهاي تحقيق و توسعه صنايع و موسسات پژوهشي است كه در تعامل سازنده با يكديگر و با دانشگاه­ها به فعاليتهاي فنّاوري اشتغال دارند. هدف نهائي اين هم‌نشيني، ايجاد چشمه‌هاي فنّاوري و تسهيل فرآيند جذب، ارتقا و انتشار آن است، به نحوي كه تمامي و يا بخش‌هاي عمده‌اي از فعاليتهاي منتهي به محصولات فنّاوري در اين پارك­ها به صورت حرفه‌اي قابل انجام باشد. اهم اين فعاليتها شامل بازار سنجي، ايده پردازي، پژوهش علمي، طراحي مهندسي، نمونه سازي، طراحي صنعتي، استاندارد سازي، تدوين دانش فني، ثبت مالكيت فكري، فروش و عمليات مستشاري بعدي براي تحقق محصولات فنّاوري در عرصه توليد صنعتي و همچنين عرضه ساير خدمات تخصصي مي‌باشد. همكاريهاي بين‌المللي براي استفاده از تجارب جهاني و همچنين حضور موثر در بازارهاي فنّاوري جهان از اهداف راهبردي پارك­هاي علم و فنّاوري  است.
در اين اساسنامه، پارك علم وفنّاوري به اختصار «پارك» ناميده مي‌شود.

ماده 1 - تعاریف
1-1  پارك علم و فنّاوري: سازماني است كه بوسيله متخصصين حرفه‌اي مديريت مي‌شود و هدف اصلي آن افزايش ثروت در جامعه از طريق ارتقاء فرهنگ نوآوري و رقابت سازنده ميان شركت‌هاي حاضر در پارك و مؤسسه هاي متكي بر علم و دانش است. براي دستيابي به اين هدف يك پارك علمي، جريان دانش و فنّاوري را در ميان دانشگاه­ها، موسسه­هاي تحقيق و توسعه، شركت‌هاي خصوصي و بازار، به حركت انداخته و مديريت مي‌كند و رشد شركت‌هاي متكي بر نوآوري را از طريق مراكز رشد و فرآيندهاي زايشي تسهيل مي‌كند. پارك‌ها همچنين خدمات مناسب ديگري به همراه فضاهاي كاري و تسهيلات با كيفيت بالا فراهم مي‌نمايند

1-2 سازمان موسس (متقاضي): سازماني است كه متقاضي تاسيس پارك بوده و تامين اعتبارات آن از مجاري دولتي و غير دولتي را بعهده مي­گيرد.
1-3 واحد‎هاي فنّاوري: واحدهاي مستقر در پارک و داراي هويت حقوقي مستقل از پارك هستند. اين واحدها با توجه به اساسنامه و يا ساير اسناد قانوني در زمينه تحقيقات كاربردي و توسعه‎اي، طراحي مهندسي، مهندسي معكوس، انتقال فنّاوري، ارائه خدمات تخصصيو فعاليت در جهت تجاري كردن نتايج تحقيقات فعاليت داشته و منجمله شامل شركت­هاي خصوصي، واحدهاي تحقيق و توسعه صنايع، و يا مراكز تحقيقاتي وابسته به  دانشگاه­ها يا دستگاه­هاي اجرايي  هستند. اين تعريف، با رعايت مقررات مربوط شامل شركت­هاي خارجي نيز مي‌گردد.
1-4 شركت­هاي كوچك و متوسط فنّاوري[1]: شركت­هايي كه از نظر گردش مالي جزء 20 درصد اول شركت­هاي بزرگ کشور نبوده و اكثريت سهام آنها متعلق به شركت­هاي بزرگ مذكور نباشد.

ماده 2 - اهداف
2-1   كمك به افزايش ثروت در جامعه از طريق توسعه اقتصاد دانش محور
2-2    تجاري سازي نتايج تحقيقات و تحقق ارتباط بخش­هاي تحقيقاتي، توليدي و خدماتي جامعه
2-3 افزايش قدرت رقابت و رشد شركت­هاي متكي بردانش 2-4 كمك به جذب دانش فني و سرمايه­هاي بين­المللي و داخلي 2-5 افزايش حضور و مشاركت تخصصي شركت­هاي فنّاوري داخلي در سطح بين‌المللي 2-6 حمايت از ايجاد و توسعه شركت­هاي كوچك و متوسط فنّاوري و حمايت از موسسه­ها و شركت­هاي تحقيقاتي و مهندسي نوآور، با هدف توسعه فنّاوري و كارآفريني

ماده 3- وظایف

3-1 كمك به ارتقاء دانش فني واحدهاي فنّاوري به منظور رقابت در عرصه جهاني3-2 سازماندهي براي ارائه خدمات موثر و مورد نياز به واحدهاي فنّاوري به منظور كمك به رشد آنها3-3 سازماندهي توانايي‌ها و امکانات موجود در منطقه براي ايجاد پيوند بين امكانات  و منابع دانشگاه­ها و مراکز علمي و فنّاوري و صنعتي منطقه و توانايي­هاي واحدهاي فنّاوري3-4 كمك در جهت دهي مراكز علمي مرتبط با پارك به سوي تحقيق در رشته‌هاي مورد نياز واحدهاي فنّاوري3-5 ايجاد فضاي مناسب فعاليت علمي و مهندسي براي جذب دانشمندان و متخصصان داخل و خارج از کشور3-6 ايجاد بستر مناسب براي فعاليت واحدهاي تحقيق و توسعه دولتي و غيردولتي در پاركايجاد بستر مناسب حضور و همكاري واحدهاي فنّاوري خارجي در پارك براي توسعه فنّاوري شركت­هاي بومي3-7 ايجاد بستر لازم براي فعاليت مشترك واحدهاي فنّاوري داخلي و خارجي3-8 تشويق پژوهش با هدف توسعه محصولات و فرآيندها3-9 تشويق پژوهش با هدف دستيابي به فنّاوري 3-10 کمک به ايجاد شرکت­ها و بنگاه­هاي اقتصادي جديد از طريق مراكز رشد واحدهاي فنّاوري (انكوباتورها)

ماده 4 - ویژگی های پارک ها

4-1 نزديكي به مراكز شهري مهم، دانشگاه‎ها و مناطق اقتصادي4-2 داراي حوزه ستادي كوچك و مديريت با تجربه4-3 داراي توان تدارك امكانات و خدمات با ارزش افزوده بالا4-4 داراي زيرساختهاي تاسيساتي و شهري مناسب4-5 داراي دسترسي مناسب از قبيل اتوبان، فرودگاه، راه‌آهن4-6 داراي معماري نوين ساختماني و محيط آرام و دلپذير

 ماده 5 بخشهای مختلف پارک

 

5-1 ستاد مديريتي پارك (ضروري)5-2 واحدهاي فنّاوري (ضروري)5-3 بخش هاي ارائه كننده خدمات عمومي و تخصصي (ضروري)5-4 مراكز رشد واحدهاي فنّاوري

 

ماده 6 - اعتبارات دولتی برای پارکها

حداکثر كمك­هاي دولت براي مرحله تاسيس پارك­ها شامل موارد زير است:

6-1 80  درصد هزينه­هاي عمليات آماده‌سازي و شبكه تاسيساتي پارك به صورت بلاعوض و بر اساس ضوابط طرح­هاي تملك دارايي­ها و سرمايه­اي سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور

6-2 70 درصد هزينه­هاي مطالعه و تكميل ساختمانهاي مديريتي و ستادي پارك به صورت بلاعوض بر اساس ضوابط طرح­هاي تملك دارايي­ها و سرمايه­اي سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور

تبصره: كمك­هاي دولت براي ايجاد ساختمان­هاي بخش مديريتي و ستادي پارك حداكثر براي زيربنايي به ميزان 4 درصد مساحت پارك خواهد بود.

6-3  كمك به شركت­هاي بخش خصوصي پارك براي راه‌اندازي و تكميل واحدهاي تحقيقاتي و مهندسي بصورت وام با سود و كارمزد مناسب

6-4  پرداخت هزينه‌هاي كاركنان پارك حداكثر براي 20 نفر، به استثناي اعضاي هيات علمي كه استخدام آ نها در سازمان پارك ممنوع است.

6-5 سايرهزينه هاي جاري مطابق ضوابط مربوط

ماده 7 نحوه اعطای مجوز برای تاسیس پارک

اعطاي مجوز تاسيس پارك در دو مرحله اعطاي موافقت اصولي و موافقت قطعي،‌ با تصويب كارگروه تخصصي فنّاوري انجام مي­گيرد. مراحل صدور موافقت اصولي عبارتند از:

7-1  انجام مطالعات اوليه و امكان سنجي توسط سازمان موسس و تهيه گزارش توجيهي و تكميل كاربرگ مطالعات مرحله اول، مطابق ماده 8

7-2 بررسي درخواستهاي واصله در معاونت فنّاوري وزارت علوم،‌ تحقيقات و فنّاوري، و اعلام نتيجه اوليه به سازمان متقاضي، مطابق معيارهاي بند9-1

7-3 در صورت مثبت بودن نتيجه بررسي اوليه، انچام اقدامات بعدي توسط سازمان موسس و ارائه گزارش و مستندات لازم، و تکميل کاربرگ مرحله دوم

7-4  ارزیابی تقاضای مرحله دوم، بر اساس معیارهای بند 9-2 و دستور العمل ارزیابی مصوب کارگروه تخصصی فناوری، توسط هیات ارزیابی مستقر در معاونت فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

اعلام نتیجه نهایی به سازمان موسس و در صورت تایید، صدور مجوز تاسیس (موافقت اصولی) از طرف معاونت فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

تبصره- مدت اعتبار موافقت اصولی صادره حداکثر سه سال خواهد بود و متقاضیان لازم است پس از اخذ موافقت اصولی نسبت به احراز تدریجی شرایط لازم برای اخذ قطعی (مندرج در ماده 10) اقدام نمایند، بدیهی است که درصورت عدم احراز شرایط صدور موافقت قطعی در زمان مقرر، موافقت اصولی لغو خواهد گردید.

ماده 8 – طرح توجیهی مرحله اول

در خصوص اجرای بند 7-1 لازم است سازمان متقاضی طرح توجیهی اولیه شامل موارد زیر را به همراه کاربرگ مطالعات مرحله اول ارائه نماید(این طرح با توجه به معیارهای مندرج در بند 9-1 مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت)

.  علت درخواست ایجاد پارک با توجه به ماموریت سازمان موسس

.  توجیه فنی و اقتصادی ایجاد پارک در منطقه

.  اهداف پیش بینی شده برای پارک (توسعه شرکت های کوچک و متوسط، توسعه فناوری خاص، توسعه تجارت و ...)

.  تبیین الگوی پیش بینی شده برای فعالیتهای فناوری در پارک

.  محل و مشخصات زمین و تاسیسات موجود که برای ایجاد پارک در نظر گرفته شده است.

.  اعلام همکاری برخی دستگاه های مرتبط از قبیل استانداری، دانشگاه ها، اداره های کل استان و واحدهای تولیدی بزرگ استان در تاسیس پارک و یا حضور در آن

.  منابع مالی مستمر (دولتی و غیر دولتی) پیش بینی شده برای ادامه فعالیت های پارک

 9- معیارهای ارزیاببی درخواستها (مرحله اول و دوم)

9-1 معیارهای ارزیابی طرح مطالعاتی (مرحله اول)

الف) وجود حداقل دو دانشگاه دولتی و غیر دولتی توانمند و حداقل 10.000 دانشجو دررشته ها و زمینه های مرتبط با فعالیت پارک در منطقه

ب) وجود حداقل یک شهرک صنعتی توانمند در منطقه

ج) وجود حداقل 150 شرکت تولید و صنعتی و 50 شرکت تحقیقاتی و خدمات مهندسی خصوصی فعال در زمینه های مرتبط با فعالیت پارک در منطقه

ح) اعلام آمادگی حداقل 10 واحد فناوری برای مشارکت در تاسیس پارک و یاحضور در آن

خ) وجود امکانات شهری و تاسیساتی مناسب در منطقه

د) اعلام همکاری برخی دستگاه های مرتبط دولتی از قبیل استانداری، دانشگاهها، اداره های کل استان و واحد های تولیدی بزرگ استان

9-2 معیارهای ارزیابی مرحله دوم

الف) وجود زمین مناسب با مالکیت سازمان متقاضی

وسعت: مساحت لازم برای ایجاد پارک در شروع حداقل 5 هکتار و حداکثر 30 هکتار می باشد.

تبصره: در صورت 60 درصد پیشرفت فیزیکی و عملیاتی پارک، مساحت آن قابل افزایش خواهد بود.

کاربری زمین: وجود تاییدیه مراجع ذیربط از قبیل شهرداری، کمیسیون ماده 5 یا شورای عالی شهرسازی در مورد مالکیت و کاربری زمین مورد نظر

دسترسی مناسب: وجود راه های دستری مناسب به مناطق شهری، دانشگاهی و صنعتی مجاور

تاسیسات پایه: وجود تاسیسات پایه شامل آب، برق و تلفن حداقل تا یک کیلومتری زمین مورد نظر برای احداث پارک

ب) ستاد مدیریت پارک

لازم است ستاد مدیریتی پارک شرایط زیر را داشته باشد:

.  آشنایی با مبانی نظری پارک ها

.  آشنایی با ساختارهای فنی و اقتصادی جامعه ( در بخش های دولتی و غیر دولتی)

.  آشنایی کافی در امر تحقیقات توسعه ای

.  توانایی در جذب و ارزیابی شرکت های خصوصی و مدیریتی

.  دسترسی به مشاوراین تخصصی و مدیریتی

ماده 10 – وظایف سازمان موسس پس از اخذ موافقت اصولی

دارندگان موافقت اصولی لازم است بلافاصله پس از دریافت موافقت اصولی نسبت به انجام موارد زیر اقدام نمایند:

10-1 تنظیم و پیشنهاد اساسنامه پارک به معاونت فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ظرف 3 ماه

10-2 ارائه برنامه پنج ساله پارک به معاونت فناروی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شامل برنامه هی اجرایی، برای بررسی حداکثر پس از سه ماه

.  اهداف پارک (توسعه شرکت های کوچک و متوسط، توسعه فناوری خاص، توسعه تجارت و ...)

.  توجیه فنی و اقتصادی ایجاد پارک در منطقه

.  میزان زیر بنای پیش بینی شده و تقسیم فضاهای پارک از نظر نوع کاربری

.  توزیع جمعیتی و سطح تحصیلات افراد مستقر در پارک

.  سیاستهای مدیریتی

.  دسته بندی واحد های فناوری و درصد توزیع آنها

.  روشهای اجرایی پیش بینی شده برای دست یابی به اهداف پارک

.  سیاستهای اجرایی درفراهم سازی زیر ساختهای حمایتی و نحوه ارائه خدمات به واحدها

.  سیاستهای اجرایی برای تشویق هم افزایی کاری واحدهای فناوری داخل پارک، سازمان ها و شرکت های خارج از پارک و مراکز آموزشی و پژوهشی مرتبط

.  سیاستهای اجرایی در برقراری تعامل مالی و واگذاری فضا به واحدهای فناوری

.  سیاستهای عمرانی و توسعه ای پارک

10-3 پیش بینی منابع مالی مستمر(دولتی و غیر دولتی) برای ادامه فعالیت های پارک

10-4 انجام عملیات عمرانی و راه اندازی مجموعه های ستادی و خدماتی مطابق برنامه مصوب پارک

تبصره: برای درخواست موافقت قطعی، مجموعه های ستادی و خدماتی پارک باید حداقل 24 ماه کارکرد علمی داشته باشند.

10-5 پذیرش و استقرار واحدهای فناوری مطابق برنامه مصوب

تبصره: برای درخواست موافقت قطعی، لازم است واحدهای فناوری مستقر در پارک حداقل 12 ماه فعالیت داشته باشند.

10-6 ارائه گزارش عملکرد پارک و واحدهای مستقر در آن در دوره های یکساله به معاونت فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای ارزیابی درقالب کاربرگ های پیش بینی شده

ماده 11- مراحل صدور موافقت قطعی

11-1 ارائه تقاضای تبدیل موافقت اصولی به موافقت قطعی از سوی بالاترین مقام اجرائی سازمان موسس به معاونت فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به همراه کلیه مدارک لازم در قالب کاربرگ های پیش بینی شده

11-2 ارزیابی تقاضای تبدیل موافقت اصولی به موافقت قطعی بر اساس دستور العمل مربوط توسط هیات ارزیابی مستقر در معاونت فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در محدوده زمانی حداکثر 4 ماهه

تبصره 1 – ضوابط ارزیابی پارک ها توسط معاونت فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تهیه و به تصویب کارگروه تخصصی فناوری خواهد رسید.

تبصره 2 – کلیه پارک ها پس از دریافت موافقت قطعی، توسط معاونت فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورد ازریابی دوره ای قرار می گیرند، نتایج این ارزیابی ها در صورت مثبت نبودن عملکرد پارک می تواند منجر به لغو موافقت قطعی آن گردد.

ماده 12- اين آيين­نامه در 12 ماده و 7 تبصره در تاريخ 17/12/81 به تصويب شوراي گسترش آموزش عالي رسيد.

1 Science and Technology Parks

1 اين تعريف انواع مختلف پارك‌ها از قبيل پارك­هاي فنّاوري، قطب‌هاي فنّاوري، پارك­هاي تحقيقاتي و شهرك‌هاي علمي، و شهرك­هاي فنّاوري را شامل مي‌شود.



استان ها