نهادها و صندوقهایی که در کشور به حمایت از ایده ها و طرح های پژوهشی می پردازند :
1- نهادها و سازمانها
معاونت پژوهشي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
از جمله حمایتهایی که در این معاونت انجام می گیرد: حمایت از انجمن های علمی، حمایت از واحدهای پژوهشی جدید التاسیس، تشویق مقالات چاپ شده در مجلات معتبر بین امللی و ..... می باشد
پارکهاي علم و فناوري
یکی از ساختارهای موثر در توسعه فناوری و یاری رسان در تجاری سازی نتایج تحقیقات و ایجاد کننده ارتباط بین بخش های تحقیقاتی، تولیدی و خدماتی جامعه می باشند
بنياد ملي نخبگان کشور
سال تاسیس: 1384
هدف: برنامه ریزی و سیاستگذاری برای شناسایی، هدایت، حمایت مادی و معنوی نخبگان، جذب، حفظ و به کارگیری و پشتیبانی از آنان در راستای ارتقاء تولید علم، فناوری و توسعه علمی و متوازن کشور و احراز جایگاه برتر علمی، فناوری، اقتصادی در منطقه بر اساس سند چشم انداز کشور در افق 1404
دفتر همکاريهاي فناوري رياست جمهوري
سال تاسیس: 1378
هدف: انجام مطالعه و تحقیق در زمینه تکنولوژی و مدیریت تکنولوژی
یکی از واحدهای تابعه این دفتر، پارک فناوری پردیس است که در اردیبهشت 1380 تاسیس شده و ماموریت آن تشویق و حمایت مراکز تکنولوژیکی در راستای توسعه فناوری و رقابت موثر در بازار جهانی
همچنین دبیرخانه کمیته بند ر تبصره دو قانون بودجه که زیر مجموعه این دفتر می باشد جهت ایجاد اشتغال مولد ويژه نخبگان و فارغ التحصیلان دانشگاهی فعالیت منماید.
سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران
سال تاسیس: 1346
هدف: گسترش و نوسازی صنایع کشور در جهت رقابت پذیری در عرصه جهانی از راه فراهم آوردن شرایط مساعد توسعه صنعتی با اولویت توسعه ظرفیتهای بخش خصوصی
سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني
سال تاسیس: 1379
هدف: توسعه و بهره برداری از ذخایر معادن فلزی، غیر فلزی و صنایع معدنی کشور و نوسازی معادن و صنایع معدنی موجود
سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي ايران
سال تاسیس: 1359
هدف: حمایت از ایجاد فناوری در سطح ملی
سازمان صنايع کوچک و شهرکهاي صنعتي ايران
شرکت نوسازي صنايع ايران
هدف: بهبود کمی و کیفی محصولات صنعتی
شبکه علمي کشور
هدف: ایجاد شبکه رتباطی و اطلاع رسانی بین دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی به منظورتوسعه فناوری اطلاعات
هيات حمايت از کرسيهاي نظريه پردازي، نقد و مناظره
سال تاسیس: 1382
هدف: ایجاد زمینه های لازم برای تحقق اهداف کرسی های علمی نظریه پردازی در جهت تولید علم و ترویج آزاد اندیشی
سازمان توسعه نوآوريهاي دانشجويان کشور
هدف: ایجاد زمینه مناسب برای شناسایی و رشد ابتکارات و نوآوریهای علمی و فنی دانشجویان و اعتلای استعدادهای خلاق و نوآور آنان در زمینه علوم و فناوری
دبیرخانه بند الف ماده 102 قانون برنامه سوم توسعه(بند د ماده 45 قانون برنامه چهارم)
هدف: تقویت زمینه های مناسب برای مطالعه و پژوهش در بخش های مختلف اجرایی کشور و کمک به افزایش تقاضا برای تحقیقات
دبیرخانه ماده 68 قانون بودجه در سازمان توانیر
هدف: اعطای کمک های مالی و تکنولوژی در زمینه های مربوط به صنعت برق
دبیرخانه بند ج تبصره 3 قانون بودجه
هدف: اعطای وام به طرح های مبتنی بر تکنولوژی پیشرفته (High Tech )
2- صندوقها
صندوقهاي پژوهش و فناوري غير دولتي
سال تصویب آیین نامه و اساسنامه: 1381
هدف: ارتقاي توسعه فناوري، تشويق و گسترش نوآوري در صنايع با ايجاد زمينههاي مشاركت و سرمايهگذاري بخش غير دولتي و كمك دولت براي مشاركت با پذيرش ريسكهاي احتمالي.
صندوق حمايت از پژوهشگران کشور
هدف: ارائه کمکها و خدمات حمايتي مادي و معنوي به پژوهشگران ايراني اعم از حقيقي و حقوقي بمنظور شکوفايي امور پژوهشي در راستاي توليد علم و فناوري و بهره مند شدن مردم از نتايج آنها در کشور
صندوق حمايت از تحقيقات و توسعه صنايع الکترونيک
هدف: حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع الکترونیک در بخشهای خصوصی و تعاونی بصورت اعطای تسهیلات
صندوق مالي توسعه تکنولوژي ايران
سال تاسیس: 1368
هدف: تامین منابع مالی مورد نیاز جهت طرحهای ابتکاری و اختراعی و سرمایه گذاری و مشارکت در راه اندازی طرحهای مبتکرانه و توام با ریسک( Venture Capital )
صندوق ملي محيط زيست
هدف: کمک به تقلیل آلاینده های زیست محیطی و جلوگیری از تخریب محیط زیست و حفظ و حمایت از محیط زیست
صندوق ضمانت سرمايه گذاري صنايع کوچک
هدف: فراهم آوردن موجبات توسعه سرمایه گذاری بخش غیردولتی درصنایع کوچک
صندوق ضمانت صادرات ايران
سال تاسیس: 1375
هدف: توسعه و افزایش صادرات کشور از طریق تضمین اعتبارات و سرمایه گذاریهای مربوط به کالاها و خدمات از خریداران خارج از کشور
3- بانکها
بانک توسعه صادرات ايران
بانک صنعت و معدن
4- طرح هاي ملي
طرح کاراد
هدف: ترویج، پژوهش و آموزش کارآفرینان توسعه کشور
طرح توسعه کارافريني
هدف: ارتقاء تواناییهای مهندسی کشو، طراحی و ساخت تجهیزات و دسترسی به فناوریهای نوین با تکیه بر توان متخصصین داخلی و برای به تولید رساندن پروژه هایی که دارای توجیه فنی و اقتصادی بوده و در زمان حداکثر 3 سال قابل اجرا باشد.
طرح کارورزي
هدف: در این طرح واحدهای صنعتی و معدنی می توانند با جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی از حمایت مالی سازمان گسترش که شامل 50 درصد دستمزد پرداختی به هر کارورز خواهد بود.
طرح کمک به نمونه سازي ماشين الات و تجهيزات صنعتي
هدف: به منظورارتقاء توانائیهای مهندسی و ساخت داخلی توسط وزارت صنایع و معادن
طرح مطالعات کاربردي صنعتي و معدني
هدف:کمک به توسعه مبتنی بر دانایی
طرح تحقيقات اساسي در بخش صنعت و معدن
هدف: حمایت از تحقیقات صنعتی و معدنی و توسعه منابع علمی تخصصی مناسب با نیاز بخش صنعت و معدن( در اختیار وزارت صنایع و معادن)
طرح خودرو
هدف: کمک به ارتقاء کیفیت و استاندارد نمودن قطعات خودرو دربخش خصوصی
طرح ايده پردازي کاربردي در فناوري نانو
هدف: آماده نمودن اذهان متخصصان و صنعتگران برای همکاری درزمینه طرح های کاربردی فناوری نانو درکشور
طرح ملي ساماندهي ايده هاي جوان
هدف: همراهی و همفکری دانشجویان و مردم با دولت و استفاده از نیروهای خوشفکر درجهت رفع مشکلات و اداره کشور
طرح پايش نوآوري هاي دانشجويي(پند)
هدف: ترویج فرهنگ نوآوری و آشنا کرده دانشجویان با مقوله خلاقیت و نوآوری
در اینجا بطورخاص به مقوله صندوق های پژوهش و فناوری می پردازیم:
روند تشکيل صندوقهاي پژوهش و فناوري
طبق ماده 100- قانون برنامه سوم و ماده 45 قانون برنامه چهارم به منظور ايجاد زمينههاي مشاركت و سرمايهگذاري بخش غير دولتي و حمايت كمي و كيفي از فعاليتهاي پژوهشي و فناوري، بالاخص پژوهشها و فناوريهاي كاربردي و توسعهاي، دولت مجاز است در تأسيس صندوقهاي غير دولتي مشاركت كند و موظف به تقويت صندوقهاي دولتي موجود ميباشد و بايد ترتيبي اتخاذ كند كه امكان استفاده اين صندوقها از يارانه سود تسهيلات مالي طي سالهاي اجراي برنامه فراهم شود ... .اين صندوقها با مشاركت حداكثر 49 درصدي دولت و حداقل 51 درصدي بخش خصوصي تشكيل ميگردد.
اهداف صندوقهاي پژوهش و فناوري
ارتقاي توسعه فناوري، تشويق و گسترش نوآوري در صنايع با ايجاد زمينههاي مشاركت و سرمايهگذاري بخش غير دولتي و كمك دولت براي مشاركت با پذيرش ريسكهاي احتمالي.
ماموريت اصلي صندوقهاي پژوهش و فناوري
اعطاي وام تسهيلات به اشخاص حقيقي و حقوقي براي اجراي طرحهاي پژوهشي (پژوهشهاي كاربردي)، فناوري و تدوين دانش فني حاصل از تحقيقات و انتقال نتايج تحقيقات به مرحله توليد، تأمين سرمايه ريسكپذير، مشاركت و سرمايهگذاري در طرحهاي پژوهشي و فناوري.
منابع مالي صندوقهاي پژوهش و فناوري
كمكهاي بلاعوض يا مشاركت دولت يا نهادها و شركتهاي دولتي (حداكثر 49 درصد)
سرمايه گذاري بخش خصوصي (حداقل 51 درصد)
سرمايهگذاري بانكها و وام تسهيلات مؤسسات مالي و اعتباري
سرمايهگذاري مراكز پژوهشي، واحدهاي تحقيق و توسعه و تشكلهاي صنعتي و پژوهشگران
كمكها و اعانات اشخاص حقيقي و حقوقي (ملي و بينالمللي)
تشکيل 4 صندوق
با توجه به اساسنامه شماره 62724/ت 24721هـ مورخ 28/12/81 و آييننامه مصوب 35675/ت 24721هـ مورخ 28/12/81 هيأت وزيران چهار صندوق به شرح ذيل در سال 1383 تشكيل گرديده است:
1. صندوق تحقيق و توسعه صنايع و معادن
3. صندوق پژوهش و فناوري غير دولتي استان يزد
{ صندوق تحقيق و توسعه صنايع و معادن
معرفي صندوق
صندوق تحقيق و توسعه صنايع و معادن با سرمايه گذاري مشترک دولت به نمايندگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري (49%) و انجمن تخصصي مراکز تحقيق و توسعه صنايع و معادن با (51% ) تاسيس گرديد. (شماره ثبت 251632 مورخه 11/5/84)
اهداف كلي صندوق
1- حمايت ازاجراي پروژه ها و طرح هاي پژوهشي كاربردي و توسعه اي و همچنين فناوري و فرهنگي كه از سوي اشخاص حقيقي و حقوقي، واصله به صندوق مورد بحث كه مورد تاييد كميته علمي مربوطه قرار گرفته باشد.
2- حمايت از نتايج پروژه ها و طرح هاي پژوهشي انجام شده توسط اشخاص حقيقي و حقوقي، در ارتباط با ايجاد پايلوت و استقرار صنعت مربوطه، كه به توليد انبوه، منجر ميشوند، با نظر كميته علمي مربوطه.
3- پذيرش و حمايت اعتباري از پروژه هاي پژوهشي كاربردي و توسعه اي بخش غيردولتي، با تاييد كميته علمي مربوطه، در قبال اخذ ضمانت هاي لازم، از درخواست كنندگان.
4- بررسي پروژه ها و طرح هاي مربوط به استقرار پايلوت - پلنت يا واحد توليدي كوچك و توليد انبوه با نظر كميته علمي كه از بخش هاي تحقيق و توسعه صنايع ومعادن عضو، دريافت ميشود.
5- حمايت اعتباري از پروژه ها و طرح هاي پژوهشي مشترك كه واحدهاي توليدي عضو با شخصيت هاي حقيقي و حقوقي خارج كشور، مبادله نمايد.
{ صندوق پژوهش و فناوري غير دولتي استان اصفهان
اين صندوق تاکنون 2 فراخوان داده و اولويت هاي صندوق را به صورت زیر اعلام نموده است
1. طرح هاي نيمه صنعتي
2. متقاضيان حقوقي
3. سهامداران صندوق
همچنین ضوابط این صندوق به شرح زیر می باشد:
حداکثر دوران اجراي طرح: 18 ماه
حداکثر دوران تنفس: 6 ماه
حداکثر دوران بازپرداخت: 18 ماه
حداکثر ميزان اعطاي تسهيلات به هر طرح و پروژه به ميزان 50% کل سرمايه مورد نياز و حداکثر
{ صندوق پژوهش و فناوري غير دولتي استان يزد
تا كنون بر اساس دامنه فعاليت تعريف شده در اساسنامه صندوق كه شامل اعطاي وام و تسهيلات، مشاركت، تامين سرمايه ريسكپذير و ارائه تضمين و ضمانتنامهها ميباشد. صندوق در طي فرايند اجراي موارد فوق اقدام به ايجاد زيرساختها و در مرحله بعد اقدام به اعطاي خدمات تسهيلات و خدمات به شرح زير نموده است:
1- تدوين و تصويب دستورالعمل اعطاء وام قرضالحسنه ، اعطاء وام ارزان قيمت
2- تدوين و تصويب قرارداد حقوقي تسهيلات ارزان قيمت، تسهيلات مشاركت مدني
3- تدوين دستورالعمل تأمين سرمايه ريسكپذير در طرحهاي پژوهشي و فناوري
4- تدوين دستورالعمل مشاركت در طرحهاي پژوهشي و فناوري
5- ارائه تسهيلات به 20 شركت متقاضی دريافت تسهيلات ارزان قيمت
{ صندوق پژوهش و فناوري غير دولتي صنعت برق
اين صندوق در سال 1383 مجوز گرفته است.
هدف از تشکيل صندوق حمايت کيفي و کمي از محققين و طرح هاي تحقيقاتي بخش غيردولتي صنعت برق کشور مي باشد.
انواع تسهيلات صندوق عبارتست از:
1. اعطاي تسهيلات اعتباري(بصورت عقود اسلامي)
2. اعطاي يارانه سود تسهيلات
3. صدور ضمانتنامه و تضمين
4. مشارکت سرمايه گذاري و تامين سرمايه خطرپذير
اقداماتی که تا کنون از سوی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری صورت پذیرفته است:
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان دبیرخانه صندوق های پژوهش و فناوري غير دولتي به 2 امر مهم پرداخته است:
1- صدور مجوز تاسیس صندوق های پژوهش و فناوري غير دولتي
2- هدایت و نظارت بر فعالیت و عملکرد این صندوقها